Tora Sûrî ya Mafên Mirovan, di rapora xwe ya mehane de, eşkere kir ku di heyva sibata 2023an de 81 sivîl li Sûriyê hatiye kuştin, 8 zarok û 4 jin di nav wan de hene, û 4 kesan ji wan ji ber îşkenceyê canê xwe ji dest dane, û 2 ji wan li ser destê rijêma Esed hatine kuştin, û herdûyên dî jî li ser destê milîsên PYDe ya terorîst bûn, û bal kişand ser berdewamiya kuştinê li Sûriyê tevî hebûna rewşa erdheja wîranker ya ku bûye sedema mirina 7259 kesên Sûrî.
Û rapora Mafên Mirovan diyar kir ku 39 sivîl, 3 zarok û jinek di nav wan de hene, li ser destê rijêma Esed hatine kuştin. Di heman demê de, milîsên PYDe yên terorîst 7 sivîl kuştine, zarokek û jinek di nav wan de hebûn, û sivîlek ji aliyê hêzên Hevpeymaniya Navdewletî ve hatiye kuştin, û rêxistina Daiş a terorîst welatiyek sivîl kuşt, û 33 sivîl li ser destê aliyin din hatine kuştin, 4 zarok û 2 jin di nav wan de hene, û komkujiyek li ser destê milîsên Îranê yên ser bi hêzên rijêmê ve pêk hat, û raporê kuştina 2 kadroyên pizîşkî li ser destê hêzên rijêmê belge kiriye.
Û raporê diyar kir ku ji aliyê hejmara qurbaniyan ve, parêzgeha Humsê di pêşiya parêzgehên dî de bû, bi rêjeya 41% ji hejmara kuştiyên di meha sibatê de li ser destên milîsên Îranî yên ser bi hêzên rijêma Esed ve hatine kuştin, û piştî wê parêzgeha Dêra Zorê bi rêjeya 22% tê, paşê parêzgeha Deraa bi 16% ji hejmara kuştiyên di heyva sibatê de ku li ser destê cihên din hatin kuştin.
Û Raporê cextî li ser pêwîstiya rawestandina bombebarankirina rijêma Esed a bêserûber û armanckirina wê ji cihên niştecihbûnê, nexweşxane, dibistan û bazaran re, û îşkencekirina ku bûye sedema mirina bihezaran welatiyên Sûrî di navendên girtinê de kir, û bihêlin ew pabendiyê bi biryarên Encumena Ewlekarî û yasaya mirovî ya naskirî bike.
Û raporê bang li hemû ajansên Netewên Yekbûyî yên pêwendîdar kir ku hewlên zêdetir bidin di warê alîkariyên mirovî yên xwarin û pijîşkî de, li deverên ku şer lê rawestiyaye, û di kampên awarebûyan de, her weha şopandina dewletên ku soza alîkariyên pêwîst dane.
Û Tora Mafên Mirovan di rapora xwe de daxwaz ji Encûmena Ewlekariyê kir ku rêşûnên zêdetir bistîne piştî derketina biryara jimare 2254, û cextî li ser şandina dosya Sûriyê bo Dadgeha Tawanan ya Navdewletî û sizakirina hemû kesên destê wan di tawanên dijî mirovatiyê û tawanên cengê de heye kir.
Û Hevbendiya Niştimanî ya Sûrî di daxwiyaniyekê de, duh çarşemê, tekez kir ku rijêma Esed û hevalbendên wê di pêkanîna komkujiyan de dermafê gelê Sûriyê berdewam in, û wê yekê hiştiye ku derdeseriyên sivîlan piştî erdheja wêranker bi dijwarî berdewam bin, û hewldanên normalkirina têkliyan li gel vê rijêma kujer ji hêla hin dewletan ve şermezar kirin.
Û Hevbendiya Niştimanî dît ku her hewlek ji bo vegerandina vê rijêmê tê wateya pejrandina hovîtî û tawanên wê, û çira kesk e ji bo berdewamkirina dijminkariya wê li dijî gelê Sûriyê, ji ber her kes dizane ku rijêmê ji sala 2011an ve di warê tawanên kîmyayî û Kuştinên komî û girtin û îşkencekirina heta mirinê de çi kiriye.
Jêder: Ofîsa Ragihandinê ya Hevbendiya Niştimanî ya Sûrî
