Daxuyaniya dumahiyê
Desteya Giştî ya Hevbendiya Niştimanî ya Sûrî di 24ê sibatê de civîna xwe ya 70yemîn li gundewarê Helebê lidar xist. Civîn bi deqeyek rêzgirtinê û xwendina Fatiheyê ji bo giyanê şehîdên bêguneh li Sûriyê û Xezayê dest pê kir. Serokê Hevbendiya Niştimanî Hadî El-Behra şiroveyeke siyasî pêşkêş kir û kopyeyek ji raporên karê Serokatiyê û Cîgirên Serok û Emîndariya Giştî ji civatê re pêşkêş kir.
Desteya Serokatiya Hevbendiyê tekez kir ku hewlên berê yên hêzên şoreşê û opozisyonê bûne alîkar ku dosya Sûriyê di civînên herêmî û navdewletî de zindî bimîne, û hewlên niha dê xizmeta armanca zêdekirina têkeliyên navdewletî bi rewşa Sûriyê re bikin, ji bo bidestxistina pêşketinan di pêvajoya siyasî de ber bi veguheztina siyasî ya berfireh li welat li gorî biryarên navdewletî.
Desteya giştî ya Hevbendiyê tekezî li ser pêwîstiya pêkanîna dadweriyê li Sûriyê û sizadana berpirsên tawanên li dijî mirovatiyê û tawanên cengê kir, û cextî li ser wê yekê kir ku ne pêkan e çareseriyeke siyasî ya berfireh li gorî biryarên Encûmena Ewlekariyê jimare 2118 (2013) û 2254 (2015) pêk were bêyî dadweriya domdar cîbicî bibe .
Her wiha tekezî li ser pêwîstiya pabendiya welatan bi rawestandina pirosesên asayîkirina têkiliyan bi rêjîmê re kir, ji ber ku ew yek dibe sedema dirêjkirina êş û azarên gelê Sûriyê. Û endamên desteya giştî bal kişandin ser hewlên revenda Sûriyê bi taybetî ya li Amerîkayê di vê çarçoveyê de. Her wiha destxweşî dan hewlên Ewropa û welatên bira û yên dost ên ku piştgiriya xwe ji proseya siyasî re li gorî biryara 2254 tekez dikin, her weha bizavên rêxistin û saziyên ku bi xurtî ji bo pêkanîna dadmendiyê û bicîanîna daxwazên gelê Sûriyê kar dikin bilind nirxandin.
Beşdaran tekezî li ser navendîbûna mijara girtî û windayan di karê Hevbendiya Niştimanî û civînên wê yên navdewletî bi nûnerên curbicur ên welatan û rêxistinên navdewletî yên pêwendîdar re kirin, bi rêya daxwazkirina pêkanîna fişareke cidî li ser hevalbendên rêjîmê ji bo berdana girtiyan û eşkerekirina çarenûsa windayan.
Endamên desteya giştî bal kişandin ser trajediya mirovî ya berdewam a ku koçberkiriyên Sûrî tê de dijîn, ya ku bi destê rêjîma Esed û piştgirên wê hatiye çêkirin, û sistbûna navdewletî di mijara peydakirina çareseriyeke siyasî de ew trajedya kûrtir kir, û ji ber ku hin welatên bexşkar sozên xwe di konferansên bexşkaran de pêk nanîn rewş xerabtir bû.
Di civînê de amadebûyan bal kişandin ser rewşa penaberên Sûriyê li welatên curbicur ên cîhanê, bi taybetî li Libnanê, û hewlên ku bi rêya Girûpa Kar a Koçber û Derbideran a Hevbendiyê bi rêya peywendiyên wê yên bi aliyên navdewletî re ji bo kêmkirina azarên wan û rawestandina binpêkirinên dijî wan pêk tên gotûbêj kirin.
Desteya Giştî li axaftina serokê desteya danûstandinan a Sûrî guhdarî kir ku tê de behsa pêşhatên siyasî û hewildanên ji bo mana dosyaya Sûriyê li ser maseya Netewên Yekbûyî û bilindkirina pileya guhdana bi dosya Sûriyê li ser asta navdewletî kir.
Desteya Giştî raportên hikûmeta Sûrî ya demkî gengeşe kirin, û bal kişand li ser hewlên wê ji bo baştirkirina xizmetguzariyên ku ji welatiyan re tên pêşkêşkirin, û pesendkirina pirojeya avakirin û amadekirina nexweşxaneya zanîngehê, û hewldanên wezaretan bi taybetî ya bergiriyê û ya navxwe û ya dadweriyê, di çarçoveya bidestxistina ewlehî û aramiyê de gengeşe kirin.
Di civînê de amadebûyan tekezî li ser bihêzkirina rewatiya Hevbendiya Niştimanî li navçeyên rizgarkirî kirin, bi rêya Grûpên Kar ên ku ji aliyê Hevbendiyê ve hatine avakirin, û pêkanîna peywendiyan bi tevaya aliyên çalak û pispor re li gorî taybetmendî û karînên wan, û Karên ku wan Girûpan bi cih anîne û planên wan ji bo qonaxa bê nirxandin, amadebûyan bal kişandin ser pêwîstiya zêdekirina kar kirin ji bo çareserkirina pirsgirêkên navçeyên rizgarkirî di riya Hikûmeta Sûrî ya Demkî re.
Di civînê de amadebûyan behsa ketwara navçeyên rizgarkirî û karê hikûmeta demkî di warên ewlekarî, aborî, xizmetguzarî, debara jiyanê û perwerdeyê de kirin, û tekezî li ser pêwîstiya başkirina proseya xwendinê û berfirehkirina ku Hikûmeta Demkî di enstîtuyên taybet bi amadekirina mamostayan pê radibe kirin, û karkirina ji bo dabînkirina bernameyên hevbeş ligel zanîngehên biyanî û peydakirina bûrsên xwendekaran bo zanîngehên biyanî, û herwiha tekezî li ser giringiya hewlên Wezareta Berevaniyê kirin ji bo bihêzkirina Artêşa Niştimanî ya Sûriyê bi riya temamkirina qonaxên pêşkeftî di Koleja Leşkerî de, ya ku wê beşdariyê di peydakirina pisporan serbazî de bike da ku Artêşa Niştimanî bi baştirîn şêwe pêşde bibin.
Civata giştî behsa rewşa aborî ya navçeyên rizgarkirî kir û tekezî li ser pêwîstiya piştevanîkirina aborî û berhemanîna xwecihî û handana veberhênanê û bikaranîna herî baş ji çavkaniyên navçeyên rizgarkirî re kir, ku dê bibe sedema baştirkirina asta dahata welatiyan. Her weha bandora erênî ya çalakiyên Sindoqa Qerzdanê di piştgirîkirina pirojeyên ewlehiya xurekê û sektorên xizmetguzariyê ji bo civakên xwecihî, ku dibe alîkar di sivikirina barê darayî li ser Sûriyan gengeşe kirin.
Beşdaran tekez kirin ku berdewamiya bombebarankirina bakurê Sûriyê, bi taybet parêzgeha Idlibê, û bikaranîna firokeyên bêfirokevan ên xwekuj li dijî armancên sivîl, yek ji wan rêbazên hovane ye ku vê dawiyê ji aliyê rêjîmê û hevalbendên wê ve hatiye bikaranîn, Ji bo domandina rewşa aloz û nearamiyê li navçeyê, û ji Neteweyên Yekbûyî û welatên peywendîdar di Encûmena Ewlekariyê de xwestin ku pabendbûna bi agirbesteke berfireh peyda bikin.
Desteya Giştî ya Hevbendiyê daxwaza helwestên navdewletî yên bibandor kir ji bo cîbicîkirina biryarên 2118 (2013) û 2254 (2015) bi awayekî tam, û peydakirina mîkanîzman ji bo bidestxistina dadwerîyê û sizadana tawankarên cengê û tawanên li dijî mirovatiyê bi rêya sepandina biryarên Neteweyên Yekbûyî re.
Endamên Desteya Giştî piştgirî dan tevgera aştiyane ya gelê me li Siwêdayê, ji ber ku ev tevger nûnertiya hêvî û daxwazên gelê Sûriyê yên ku di sala 2011’an de ji bo wan rabûn ser piyan dike.
Di encamê de endamên desteya giştî ya Hevbendiya Niştimanî şanaziya xwe bi xweragirî û liberxwedana gelê Sûriyê li hember kêşeyên li ser hemû astan diyar kirin.
Dilovanî ji giyanê şehîdan re
Azadî ji girtî û wendayan re
Vegera bi dilxwazî ya ewle ji penaber û koçberkiryan re
Hevbendiya Niştimanî ya Hêzên Şoreşê û Rikberiya Sûriyê
Desteya Giştî
24 Sibat 2024
