Daxwiyaniyeke Rojnamevanî
Sûriyên ku xelkê welatê bi kok û binyad in û ji bona azadiyê xwîn û giyanê xwe bi dirêjiya deh salan pêşkêş kirine û hîn jî pêşkêş dikin, ne hewcedar in ku hinek di bîra wan de bînin ku Sûriya welatê wan e, û vegera penaber û koçberên Sûrî bo vî welatî berpisyariyeke niştimanî û mirovahî û navdewletî ye.
Lê vegughestina doseya penaberan ku bibe doseya nakokiyên siyasî cihê retkirinê ye, û dijî kêmtirîn hestên mirovahî ye, nemaze ku dema kêşeyên rêvebirî û aborî û siyasî bi penaberên Sûrî ve têne girêdan, û ji paş wê ramana çewt tekeziyê li ser pêwîstiya vegerandina penaberên Sûrî bi awayekî kotekî dikin, li gor ragihandinên şermezarkirî yên ji hêla Betriyarkê Maronî Bişara Alra’î ve ji Libnanê derketine.
Em di bîra Betriyerkê Maronî de tînin, ku yek ji giringtirîn sedemên koçberbûna Sûriyan berve dewletên derdora Sûriyê, nemaze Libnanê, terora milîsên Hizbullah ya Libnanî bû, ya ku tevlî cenga dijî gelê Sûrî bûye, û di bin siloganên mezhebî yên kirêt de xwîna Sûriyan rijandiye, lewra yê ku dixwaaze doseya penaberên Sûrî li Libnanê çareser bike, divê di pêşî de tiliyên xwe berve tawanbarên ku bûne sedema koçberbûnê dirêj bike, ne ku gazinan ji qurbaniyan bike, an derdeseriyên wan ji bona armancên xwe yên siyasî bikar bîne.
Di vî warî de, çênabe ku em pesna hejmarek mezin ji birayên me li dewletên derdora Sûriyê nedin, yên ku bi hişmendiyeke mirovahî û biratî li gel penaberên Sûrî didin û distînin, tevî ku tevaya wan dibêjijn ku bandorên koçberiyê û penaberiyê li ser astên civakî û aborî hene.
Çênabe rewşa Sûriyê bi pîvana kesê bûye wek alî û asteng were temaşekirin, ji ber ku raporên navdewletî li ser hev tekez dikin ku vegerandina kotekî ji çi kesê Sûrî re bo deverên di bin kontirola rijêmê de, an deverên ku ji aliyê milîsên rijêmê an milîsên Îranî û hizbullah ve têne armanckirin û bi balefir û topxaneyên Rûsî her roj têne bombarankirin, tawaneke rasteqîn e, û dermafê penaber û yasaya navdewletî binpêkirin e.
Erkê xwediyê van ragihandinan e, ku rapora Saziya Lêborînê ya Navdewletî a ku di destpêka heyva bûrî de derketiye bibînin, yaku di bin navê “Tu Berve Mirinê Diçî” de derketiye, û dê baştir be ku ew rapor li gel nameya Papa ya dahatî be, daku hûrbîniyên rapora metirsîdar yaku tenê aliyekî biçûk ji bobelatên ku hin penaberên Sûrî yên bi kotekî vegeriyane deverên rijêmê diyar dike bibîne, penaberên ku piştî vegerandina bi kotekî di pêşî de rastî tawanên îşkencekirin û destdirêjiya seksî hatine.
Em berpisyariya oldaran di belavkirina nameya hezkirin û pêkvejiyana mirovahî tekez dikin, û divê gotara wan dûrî gotara nefret û handana ser dijîtiyê be, ji ber ku bandora wê ya metirsîdar li ser aştiya civakî û têkliya civatan bi hev re heye.
Careka dî em berpisyariya civaka navdewketî û dewletên xwedî-bandor derbarê rêzgirtina rêkeftinên navdewletî yên girêdayî penaberan tekez dikn, ku nehêlin çi penaber an koçber, bi çi awayî be, di bin çi bihaneyê de be, vegerînin Sûriyê.
Hevbendiya Niştimanî ya Hêzên Şoreş û Rikberiya Sûrî
Ofisa Karûbarên Penaberan
02 çirya pêşîn 2021
