Daxuyaniyeke Rojnamevanî
Di 27’ê cehzerana 1980 an de, Yekîneyên Tabûrên Bergiriyê (Seraya Eldifa’h) yên ku Rif’et Esed serkirdayetiya wê dikir, piştî borîna rojekê li ser hewleka kuştina Hafiz Esed, êrîşî girtîgeha Tedmurê kirin, û bi kêmayî 1000 girtî têde kuştin.
Ku girtiyên di girtîgehê de, yên wê demê hemû bi awayekî bêserûber ji hemû bajarên Sûriyê hatibûn girtin, herwiha nehatibûn pêşkêşkirin bo çi dadgehan, û bi awayekî hovane wek kiryareke tolvedanê hatin kuştin, ew awayê hovane yê binemala Esed bikar tîne li dijî xelkê Sûriyê, her ji dema hatina wan li ser desthilatê ve berdewam e.
Ku di sala 1981 an de, û di kiryareka terorîstiya navdewletî ya bi serpirştiya rêjîma Esed, hejmarek ji serbazên Seraya Eldîfa’h hatin girtin di dema ku xwe amde dikirin ji bona terorkirina serokwezîrê Ordinê yê wê serdemê Mudir Bediran, wan di lêkolînan de ew komelkujî eşkere kirin û paşî wirdekariyên wê hatin belavkirin.
Û zîndana Tedmurê nemûneyeke li ser siyaseta hovane ya rêjîma Esed ya ji bona avakirina dewleta tirs û terorê bikar anî, ku bi hezaran xelkê Sûriyê di binê zîndanan de hatine kuştin, û bi hezaran jiyê xwe di zîndanan de derbas kirin, bê hebûna belgeyên yasayî û bê liberçavgirtina kêmtirîn pîverên navdewletî yên naskirî.
Herwiha ku belavkirina wêneyên bihezaran girtiyên Sûriyê li sala 2013 an, yên dibin eşkence û lêdanê de hatin kuştin di girtîgehan de, dide xuyakirin ku siyaseta (kuştara Tedmurê) hêjî bijardeya serokê rêjîma Esed yê kur ĵî wek çawa li berê bijardeya bavê wî bû.
Tevî hevqas binpêkirin û tawankariyên hatin encamdan bi dirêjahiya bêhtir ji çil salî li Sûriyê, civaka navdewletî bi dadgehkirina encamderên van tawanan ranebûye, ji ber rabûna gelek dewletên kartêker bi xurtkirina siyaseta rizgarkirin ji sizayan, û xistina fişaran li ser gelê Sûriyê ji bona dabînkirina parastinê bo tawanbaran û misogerkirina zalbûna wan li ser desthilatê li paşerojê de di her çareseriyekê de!
Di dema ku Hevbendiya Niştimanî Ya Hêzên Şoreş Û Rikberiya Sûriyê, bîranîna girtîgeha Tedmurê li bîr tîne, yên di komelkujiyê de hatîn kuştin û yên jiyê xwe bi êş û azaran derbas kirin, hevdem tekez dike ku her çareseriyek siyasî ya rasteqîn girêdayî ye bi awayekî rasterast bi piransîpê dadgehkirinê, û pêwîst e cihê encamderên tawankariyên dijemirovahiyê di rikehên dadgehan de bin, ne bibin alî di çareseriyê de!
Hevbendiya Niştimanî Ya Hêzên Şoreş Û Rikberiya Sûriyê
Nivîsîngeha Ragihandinê
27 cehzeran 2016