Ofîsa têkliyan ya Desteya Danûstandinê ya Sûrî çalakiyeke navdewletî bo piştgiriya doza penaberên Sûrî lidar xist, têde hejmarek ji penaber û derbiderên welaên derdora Sûriyê û hejmarek ji deverên rizgarkirî yên bakurê sûriyê û girûpek ji çalakvan û mafnas û kesên di saziyên civaka sivîl de dixebitin beşdar bûn, her weha hejmarek ji balyoz û nûnerên herdem yên Almanya, Emerîka, Kanada, Birêtaniya, Tirkiye û Yekîtiya Ewropî yên li bal Netewên Yekbûyî li Cinêvê beşdar bûn.
Û Serokê Desteya Danûstandinê ya Sûrî, Enes Elebde, pêşwaziya beşdaran kir, û bal kişand ser ku derdora 13 melyon derbider û penaberên sûrî li seranserî cîhanê hene, û bi şêweyên hovane di riya amûrên leşkerî yên rijêmê û piştgirên wê re koçber bûne, û daxwaza danîna sînorekî ji êş û derdeseriyên koçberan re kir, û bal kişand ser ku ew pêngava bi gihîştina çareya siyasî ya rewa û rasteqîn ve girêdayî ye, di riya cîbicîkirina tam ji biryara 2254 û 2015 û daxwiyaniya Cinêvê ya sala 2012 yan re, yaku dê bighêje avakirina desteya hukimdarî ya veguhêz û jîngeha aram û bêalî ava bike, daku li ser vegera penaberan were axaftin.
Û Elebde tekez kir ku vegera penaber û derbideran bo deverên xwe yên resen divê ewle û rûmetdar û ji dev xwe be, û li gor pîvanên navdewletî yên Komisyona Bilind ya Netewên Yekbûyî ya karûbarê penaberan be.
Û Hevrêzkarê Ofîsa Penaberan di Hevbendiya Niştimanî de, Ednan Rehmon, li ser derdeseriyên penaberên sûrî axivî, û bal kişand ser ku pirsgirêkên penaberan bi bingeha xwe pirsgirêkên siyasî ne, lewra divê di riya karê siyasî re çareser bibin, û got ku karê mirovahî dikare di beşekî siyasî de bixebite, lê nikare berdêla karê siyasî be.
Û tekez kir ku çi çareserî li sûriyê divê doza penaberan tê de sereke be, û li ser astengiyên ewlehî yên berçav û dabînkirina dadwerî û xizmetguzariyan raweste, û bal kişand ser ku vegera penaberan ne tenê ew e penaber vegerin cîgehên xwe, lê divê jêrxaneyeke xizmetguzariyên ji gelek aliyan de ji wan re werin avakirin.
Û Rehmon tekez kir ku misogerkirina ewlehî û aştiyê dabîn nabe bêyî çareya siysî, yaku dê sînorekî sînorekî ji xilasbûna tewanbaran ji sizayan re deyne, û çekan ji çekdaran bistîne, û şiyana gihîştina dadweriyê dabîn bike, û got ku ew hemû tişt dê di riya avakirina desteya hukimdariya veguhêz re pêk werin, li gor daxwiyaniya Cinêvê 2012 û biryara 2254re yaku dê li ser jîngeheke ewle û bêalî bixebite.
Û di daxwiyaniyeke hevbeş de balyozên Yekîtiya Ewropa Walter Stevens û Nûnera Herdem ya Almaniya Michael von Ungren-Steinberg û Nûnerê Herdem yê Tirkiyê Sadiq Erselan û Balyoza Birêtaniya Myriam Sherman û yê bi karê Şandê Emrîka li bal Netewên Yekbûyî radibe Marc Cassayer û Cîgirê Nûnerê Herdem yê Keneda li bal Netewên Yekbûyî Tamara Mawhinney, cext kirin ku welatên wan dê di piştgiriya penaber û derbiderên sûrî û piştgiriya veghestina siyasî de li Sûriyê paben bin, li gor biryarên navdewletî yên bi sûriyê ve girêdayî.
Û bal kişandin ser ku pirosesa siyasî û vegera penaberan bi pêkanîna pêşketina rasteqîn ve girêdayî ye, di riya cîbicîkirina nexşeya rê li gor ku di biryara 2254an de hatiye.
Û kesên bi navê civaka sivîl axivîne, di riya çalakiyê re şiroveyin li ser rewşa penaber û derbider û koçberên bi kotekî ji malên xwe derketine û berve dewletên Libnan û Urdun û Tirkiyê çûne pêşkêş kirin, her weha li ser deverên derbideriyê û dozên wan yên girêdayî bi malûmilkên wan axivîn.
Û ronî dan ser doseya girtiyan û pêwîstiya serbestberdana wan û diyarkirina çarenûsa binçavkiriyên kotekî wek rêşûnek ji rêşûnên avakirina baweriyê.
Û çalakî bi hejmarek ji temîniyên girîng bo çareya kêşeya penaberên sûrî derket, û têde tekezî li ser pêwîstiya çareya ji kok de ya penaberên sûrî di riya karê cidî û berhemdar bo pêkanîna veghestina siyasî ya tam û rasteqîn li sûriyê kir, li gor daxwiyaniya Cinêvê û biryarên Encûmena Ewlekariyê 2018 û 2254 û biryara civata giştî 262/67.
Û temîniyan tekezî li ser pêwîstiya ku li penaber û derbideran binhêrin wek qurbaniyên rijêma Esed û Rûsiya û Îranê kir, û bal kişand ser giringiya çareserkirina kêşeya penaberan di riya dabînkirina jîngeha aram û bêalî û misogerkirina azadiya nerîn û derbirîn û tevaya mafên mirovahî û rawestandina hemû şêweyên grtin û binçavkirinên kotekî.
Jêder: Ofîsa Ragihandinê ya Hevbendiya Niştimanî ya Sûrî
