Serokê Hevbendiya Niştimanî ya hêzên şoreş û rikberiya Sûriyê Enes Ele’bide, duristkirina mîkanizmekê pêşniyar kir ku ji Amerîka û Rûsiya û Çîn û Birêtaniya û Firensa û Almaniya pêk bê, ji bona dîtina çareseriyeke siyasî ji Sûriyê re, û amaje kir ku destdanîna Amerîka û Rûsiya li ser biryarê bê encam bû.
Ev pêşniyar duhî roja çarşemê di kongirekî rojnamevanî de hat, yekser di dema lidarxistina çaremîn civîna şêwirdariyê, digel Hesen Ebdle’zîm serokê Desteya Hemahengiya Niştimanî bi çavdêriya Yekîtiya Ewropa li Biroksilê.
Ele’bide bal kişand ku ew li benda bersiva Ewropa ne, li ser pêşniyara navborî, û ligor gotina wî, ew mîkanîzm “wê nehêle Amerîka û Rûsiya bi tena xwe destê xwe danin li ser çareseriyê li Sûriyê”.
Dîsa bal kişand ku wezîrên derve yên dewletên Yekîtiya Ewropa, “bi wê yekê bawer in ku niha pêwîste bi rolek bibandor rabin di fayîlê Sûriyê de”, û got “ku rewşa Sûriyê bandor li hemû dewletên Ewropa kir, ji ber wek tê zanîn aramiya rojhilata navîn girêdayî ye bi aramiya Sûriyê ve”.
Ele’bide daxwaz ji Yekîtiya Ewropa kir ku bi rolek mezintir rabe ji bo pêşvebirina pêvajoya siyasî bi armanca pêkanîna veguhestina siyasî li welat, bal kişand ku yekîtiya Ewropî li Sûriyê tenê alîkariyên mirovî dike”.
Serokê Hevbendiya Niştimanî diyar kir ku di destpêka heyva remezanê de, 513 sivîl li Sûriyê hatine kuştin, 57 ji wan jin bûn bi rêjeya 60% û yên din zarok bûn, herwiha 14 avahiyên kar hatine wêrankirin ku ji nexweşxane û nanpêjgehan pêk dihatin, û navçeyên dorpêçkirî jî zêde bûn û bûn 50, hevdem ku dorpêçkirin li ser yek navçeyê nehatiye rakirin û hîç girtiyek nehatiye berdan.
Ele’bide got: ” em li vir kom bûne ji bo parastina pêvajoya siyasî, û rêjîm hewl dide bi rêka nepêgiriya xwe bi biryarên Jinêv3 vê piroseyê têk bibe. Hewl dide danustandinan têk bibe û em hewl didin piroseya siyasî bi rêka vê civînê biparêzin”.
Herwiha tekez kir ku rêkeftin li ser hin mîkanîzmên diyar hatine kirin, ji bona piştgiriya desteya bilind ya danustandinan û gihiştina çareseriyek dadmend û veguhestina siyasî, ku bi xwe ew armancek serekî ya gelê Sûriyê ye her ji destpêka şoreşê ji berî bêhtir ji pênc salan ve.
Ji aliyê xwe ve, Serokê Desteya Hemahengiya Niştimanî, di kongirê rojnamevanî yê hevbeş de got ku “îro bûye erk li ser mile me ku em bizavên hevbeş di navbera Desteyê û Hevbendiyê de timam bikin, ji bona yekxistina bizavên Opozisyonê, di dema ku hemû bizavên navdewletî yên ji bona dîtina çareseriyekê ji kirîza Sûriyê re têk diçin, û ew têkşikestin bûne sedemên koçberî û belavbûna miletê Sûriyê û gefên parçebûnê”.
Ebdule’zîm got ku “di civînê de bingehên yekxistina hemû aliyên opozisyona Sûriyê û yekalîkirina lênêrîna wê hat danîn di çarçovê pirojeyê niştimanî de, ku têde yekîtî û serxwebûna Sûriyê misoger bibe wek bingehekê ji serxistina piroseya siyasî re”.
Têzanîn ku Hevbendiya Niştimanî ya hêzên şoreş û rikberiya Sûriyê û Desteya Hemahengiya Niştimanî ya hêzên guhertina demokratîk li heyamê sê rojan her ji duşema bûrî ve civîneke hevbeş li Biriksolê bi amadebûna sikirtêrê giştî yê têkiliyên derve yê Yekîtiya Ewropa “Alan Lê Royî” li der xist, ku têde amadebûyan bal kişandin li ser giringiya çareseriya siyasî û pirkirina bizavan ji bona çareseriyek siyasî ya dadmend bi awayê ku têde daxwazên gelê Sûriyê bêne dabînkirin.
Jêder: Hevbendî + Anadol
