Emîndarê desteya siyasî di Hevbendiya Niştimanî ya Sûrî de Ebdilbasset Ebdulletîf, tekez kir ko biryara rêjîma Esed ya cemidandina samanên bi sedan kes û malbatên wan li bajarokê Zekîya li gundewarê Şamê, binpêkirin e ji yasayên navdewletî re û şêweyekî sizakirina komî ye ku desthilatên rejîmê amûrên xwe yên yasayî ji bo wê bikar tînin, ji bo sepandina wê li ser xelkê, tenê ji ber ku ew di qonaxeke şoreşa Sûriyê de ji destê wî derketibûn.
Derbarê raporta çavdêriya Mafên Mirovan, Ebdulletîf bal kişand ser ku rêjîmê di salên şoreşa Sûriyê de cebilxaneya xwe ya yasadanînê pêş xist da ku xizmeta siyasetên xwe yên tepeserkirinê bike bi guhertina nivîsarên ku hin garantîyan didin kesên ku bandora van tedbîran li wan bûye.
Ebdulletîf da zanîn ku ev biryar cureyek dijminkariyê ye dijî mafên kesane yên hevwelatiyan, nemaze mafê milkiyetê ê ku di riya destûran û qedexekirina desteserkirinê re hatiye parastin, ku çênabe mal û milk werin desteserkirin eger ne ji bo berjewendiyek giştî ji civakê re be piştî qerebokirineke adilane.
Ebdulletîf tekez kir ko rijêma Esed bi van tedbîran dixwaze rê li ber vegera penaber û derbideran bigire ku wek amrazekê ji bo guhertina demografîk bikar tîne, her weha da zanîn ku dê pereyên ji desteserkirina van xaniyan ji aliyê Rêjîmê ve bi kar were da welatên hevalbendên xwe yên ku hevkarên wê ne di şerê wê de li dijî gelê wê ji dema destwerdana leşkerî ya rasterast razî bike an piştgiriya darayî bo leşkerên xwe peyda bike.
Human Rights Watch roja pêncşemê di raportekê de got ku rejîmê ji destpêka sala 2024an ve, bi sedan kes û malbatên wan ji bajarokê Zekîyê, li başûrê Şamê, bi cemidandina neqanûnî ji samanan re armanc kirine, û bal kişand ser ku ev cemidandina komî ya mal û milkan “Sizadanek komel e û binpêkirinek eşkere ji mafên mirovan re ye.”
Alîkarê Rêvebirê Rêxistinê yê Rojhilata Navîn, Adam Coogle, diyar kir ku bêserûberiya vê cemidandina komî ji samanan re li Zekîyê, stratejiyeke berfirehtir a cezakirina komî ye li dijî civakên herêmî li deverên ku hatine vegerandin nîşan dide.
Coogle destnîşan kir ku “bikaranîna têkoşîna li dijî terorê ji bo rewakirina cemidandina saman û desteserkirinên neqanûnî siyasetek bi zanebûn e ku armanc jê ew e rewşeke tirs û fişarê li herêmên dijber ên berê ne di bin kontrola wê de bûn bisepîne.”
Jêder: Ofîsa Ragihandinê ya Hevbendiya Niştimanî ya Sûrî
