Saziyûn mafnasî “Human Rights Watch”, “Ajanda Yasayî”, “Saziya Lêborînê ya Navdewletî” û “Mina ya Mafên Mirovan”, bang li desthilatên dadwerî yên Libnanê kirin ku endam û efserên hêzên ewlekarîyê, yên ku gilî li wan bûye ku penaberekî Sûrî îşkence kirine û ji ber îşkenceyê canê xwe ji dest daye, têxin bin dadpirsînê de.
Û ev yek hat piştî raporên dibêjin ku endamên yek ji amûrên istixbaratê yên Libnanî (Ewlekariya Dewletê) penaberê Sûrî yê bi navê Beşar Ebdilsiûd yê 30 salî îşkence kiriye, piştî girtina wî di 30ê tebaxa 2022an de, û di 31ê tebaxê de ji ber birînên xwe canê xwe ji dest daye.
Û berpirsa dadgehkirina stratejîk di Ajenda Yasayî de Geyda Frenciyê, got ku mirina Elsiud dema ku ew ji aliyê ewlekariya dewletê ve hatibû girtin, hewcedarî dadpirsîneke berfireh û dadane li pêş dadweriya tawanan a asayî ye, ji ber ku dadweriya leşkerî nikare dadmendiyê ji malbata wî re dabîn bike.
Û Rêxistinên Mafên Mirovan bal kişandin ser ku tevî ku komîserê hikûmetê li bal dadgeha leşkerî (dozgerê giştî yê leşkerî) dadwer Fadî Ekîkî, biryara girtina efserekî Ewlekariya Dewletê û 3 endamên din da, û bi gunehê îşkenceyê ew tawanbar kirin û ew berve Dadwerê Lêkolînê yê Leşkerî veguhestin, lê dadgeha leşkerî li Libnanê ne serbixwe ye, ji be ku dadwerên ku ji hêla Wezîrê Berevaniyê ve têne destnîşankirin têde hene.
Û rêxistinan gotin ku piraniya dadwerên dadgehên leşkerî efserên dezgehên leşkerî û ewlekariyê ne, û ji wan re ne merc e ku dadwer xwediyê bawernameya yasayî bin an perwerdehiya yasayî kiribin, û got ku rêxistinên mafên mirovan û alavên medyayê nikarin wan dadgehkirinanan bişopînin, bêyî destûra pêşwext ji dadwerê ku serokatiya dadgehên leşkerî dike, û yasaya Dadweriya Leşkerî rê nade qurbaniyan ku aliyek bin di dadgehkirinê de.
Û Rêxistinan cext kirin ku dadweriya dadgehên sizadanê yên asayî bo giliyên îşkenceyê garantiyek bingehîn e ji bo mafdana bi dadmendî ji qurbaniyên tawanan re li gorî yasayên navdewletî, wek îşkence û binpêkirina mafên mirovan.
Û Rêxistinên Mafên Mirovan bang li rayedarên Libnanê kirin ku bi awayekî cidî lêpirsînê der barê giliyên tawanên îşkencekirinê bikin, û rêzê li desthilata dadgeha dadwerî di wê derbarê de bigirin, û daxwaz ji Dozgerê Giştî û Komîserê Hikûmetê li bal Dadgeha Leşkerî û Dadwera lêpirsînê ya leşkerî kirin ku dosya lêpirsînê derbarê mirina Elsiud radestî dadweriya taybetmend bikin.
Û Endamê Desteya Siyasî û Rêveberê Ofîsa Karûbarê Penaberan di Hevbendiya Niştimanî ya Sûrî de Selîm Idrîs, xweşhaliya xwe bi daxwiyaniya rêxistinan anî ziman, û tekezî li ser pêwîstiya sizakirina kesên ku bi awayekî rasterast di ber vê tawana hovane de berpisyarin kir, û xwest ku kar li ser misogerkirina ku ev tişt careke din rûnede bibe, nemaze di dema hebûna bi sedan girtiyên Sûrî di zindanên Libnanê de.
Û Idrîs got ku operisyonên îşkencekirinê yên dubare der mafê girtiyan di zindanên Libnanê de, hewcedarî tevgereke navdewletî ye ji bo rawestandina binpêkirinên berdewam dermafê wan girtiyan, û bal kişand ser ku operasyonên girtina sûriyan nayên têgihiştin û ne li gorî pîvanên navdewletî yên mafên mirovan in, ji ber ku di rêya milîsên terorîst yên Hizbullah an jî amûrên ku di bin kontrola van milîsan de ne pêk tên.
Jêder: Ofîsa Ragihandinê ya Hevbendiya Niştimanî ya Sûrî
