Emîndarê Giştî Ban Kî Mon doza xwe ji Encumena Ewlehiya Navdewletî re duh êvara Duşembê ji bo veguheztina rewşa Sûrî bo Dadgeha Tawankariyên Navdewletî nû kir, ev tişt di rapora 21 ku ji endamêm Encumena Ewlehiyê re pêşkêş kir hat, ew jî li gor her du biryarên Encumenê nemre 2139 û 2165 (Derbarê gihiştina alîkariyên mirovahî bo Sûryayê, û bikaranîna çekan bi awayekî tewş).
Kî Mon ji rejîma Esed xwest ku kar li gor çarçoveya yasaya navdewletî bike û destpêşiya bo kar niha bike, û got:” Biryara Encumena Ewlehiyê nemre 2139 (Ku di sala 2014an derçûye) xwest ku dorpêçkirinê ji ser deverên avahiyê hilîne, lê tu guhdan li vê doze nehat kirin”.
Kî Mon di rapora xwe de got:” Bingehên sereke ji yasaya miraovahî û navdewletî, û yasaya navdewletî ya mafê mirovan li hemû prçeyên sûryayê bê ceza têne binpêkirin, ez doza xwe bo veguheztina rewşê ji Dadgeha Tawankariyên Navdewletî re nû dikim”.
Ban Kî Mon xemgîniya xwe ” Derbarê kuştin û birîndariya bi sedan ji sivîlan di êrîşên yekser û tewş di vê mehê tenê de, ji ber berdewamiya bikaranîna bermîlên teqîner li deverên ava, herweha bumbebarankirin û erebeyên bumbekirî” anî ziman.
Emîndarê Giştî yê Rêxistina Navdewletî di rapora xwe de hişyarî da ku ” Bikaranîna çekên teqîner li deverên ava wê bandora wan ya demdirêj li ser rewşa mirovahî li Sûryayê hebe, ji bilî ku wê paşmayên van çekên teqîner wê li hemû deverên bajêr bimîne, û wê gefek tirsnak be li ser sivîlên Sûrî, nemaze zarok, piştî demek dirêj ji bidawîkirina şer”.
Raporê tekez kir ku ” Berdewamiya êrîşan bi ser navendên guhdana tenduristiyê, veguheztin, karmendan, û mehrûmkirina birîndar û nexweşan ji guhdanê, jêdera metirsiyek mezin e ji me re “.
Kî Mon dît ” Asta gihiştina ajansên mirovahî bo 4,5 Melyon kes li deverên gihiştina wan zor e, û nekarîna van mirovan ku xizmetguzarî û alîkariyan bi dest bixin, nepejirandî ye”.
Û berdewam kir:” Tibaba wêrana ku gihştiye milletê Sûrî mezin e, niha derdora 13,5 melyon kes hene, di nav wan de şeş Melyon zarok jî hene, hewcedarî cureyek ji cureyên alîkariyên mirovahî yan parastinê ne”.
Wisa jî got:” Bêtir ji nîvê xelkên Sûrî mecbûr bûne ku malên xwe li dûv xwe bihêlin (ji tevahiya 23 Melyonan), û derdora 6,5 li hinder derbider in, tê texmînkirin ku Sê Rib ji xelkên Sûrî di xizaniyê de dijîn, ji xwe navendên tenduristiyê, dibistan, û sûk, û navendên xizmetguzeriyê yên sereke li hemû perçeyên welêt girtî ne, yan jî bi astek nizim kar dikin, û eger şer nesekine wê rewşa jiyana milletê Sûrî ber bi têkçûnê de here”.
Cîgirê Serokê Hevbendiya Niştimanî Sûrî Hişam Merwa tekez kir ku Hevbendî doz dike dosya Sûrî bo Dadgeha Tawankariyên Navdewletî were veguheztin, tawankarên tawan derheqê xelkên Sûrî de kirine werin cezakirin, û Merwa dî ku ev yek ji yekemîneyên Hevbendiyê ye, û pirsyariya Civaka Navdewletî, û Encumena Ewlehiyê ye.
Jêder: Hevbendî – Ajans
