Toreke mafnasî ya sûrî, eşkere kir ku milîtanên PYD sizayên Amerîkî û Oropî yên li ser rijêma Esed hatine sepandin binpê dikin, dema bi regek berdewam ji çend salan ve petrol û gazê didin rijêmê.
Û Tora Sûrî ya Mafê Mirovan di raporeke xwe ya nû de, got ku ew milîtan “sizayên Amerîkî û Oropî yên li ser rijêma Esed hatine sepandin binpê dikin, û qebareyeke mezin ji petrol û gazê bi rengekî berdewam didin rijêmê, ew petrol û gaza rijêm hewcedarî wan e ji bo wan amade bike û li bazarên xwecihî bifroşe.
Û Torê got ku 20 zeviyên petrolê li parêzgehên Reqa û Hesekê û Dêrazorê hene, 11 ji wan di bin kontrola milîtanên PYD de ne, û diyar kir ku karîna wan zeviyan ya berhemdanê bi gelekî ji ya yên di bin destê rijêmê de mezintir e, ev tê wê wateyê ku vê hêzê destê xwe daniye ser 80% ji berhemdana gaz û betrolê li Sûriyê.
Û raportê tekez kir ku milîsên PYD sizayên li ser rijêmê hatine sepandin binpê kirine, ew sizayê ji hêla dewleteke demoqratî û şaristanî hatine sepandin, ya gotibû ku rijêmê tewanên dijî mirovahiyê pêk anîne, û pişgiriya wê tê kirin ji hêla dewlitinan rêzê li yasaya navdewletî nagirin û tewankariyên cengê û yên dijî mirovahiyê bi rijêmê re kirine, û berevaniya wê dikin, û behaneyan ji tewanên wê re dibînin wek Rûsya û Îranê.
Û raporê her weha got ku milîtanên PYD petrola xam bi 30 dolarî dide rijêmê, û dahata wan a ji rojane petrolê digihêje 420 hezar dolar, û her heyv 12.6 milyon dolar bi dest dixe, û dahata wan a salane digihêje 378 milyon dolar, ji bilî dahatên gazê.
Û rapora torê amaje kir ku operasyonên qaçaxkirina petrolê ji hêla milîtanên PYD ve di sala 2017an de dest pê kiriye, dema wan destê xwe danî ser zeviyên petrol û gazê li parêzgeha Dêra zorê, piştî şerê wê yê bi rêxstina DAIŞê re.
Û raporê bal kişand ser ku dana petrol û gazê bo rijmê ji zeviyên Rimêlan û Siwêdiyê yên li parêzgeha Hesekê ji gava milîtanên PYD di sala 2012 de dest danîne ser herdû zeviyan ranewestiya ye, û ev zevî li gor rêkeftina di nav herdû aliyan de tên birêvebirin, û hîn jî karmendên wan mûçeyên xwe ji rijêmê werdigirin.
Û raporê ji desthilata Amerîkî û desthilatên piştgiriya hevpeymaniya navdewletî ya şerê rêxistina Daişê dikin, daxwaz kir ku vekolîneke yekser derbarê beşdariya milîtanên PYD di operasyonên qaçaxkirina petrolê ji bo bercewendiya rijêma Esed ya di bin bi sizayên Amerîkî de ye vekin, û lîsteyên tekûz derbarê pereyên ku ji petrol û gazê bi dest xwe ve anîne ji sala 2012 de ta niha pêşkêş bike.
Û rapora Toreya Sûrî ya Mafên Mirovan daxwaza rawestandina alîkariyan bi rengek yekser û tekûz ji ser milîtanên PYD kir, eger hat tekezkirin ku wê dahatên petrol û gazê yên Sûriyê ji bo rêxistina PKK ya terorîdt veguhestibin.
Û rojnameya “Wall Street” a Amerîkî gotibû ku milîtanên Qesed bi roleke giring radibin di dana petrola xam li Sûriyê ji bo rijêma Esed, û sizayên ku amerîka li ser sepandine binpê dike. Û li gor raporan, “navgînê” di nav PYD û rijêma Esed de , xwedanê Girûpa Qatircî ye, ya ji êlûna 2018 de di lîsteya sizayên Amerîkî û Oropî de ye.
Jêder: Ofîsa Ragihandinê ya Hevbendiya Niştimanî ya Sûrî
